緣起
國立政治大學外國語文學院的治學目標之一,就是要促進對世界各地文化的了解,並透過交流與溝通,令對方也認識我國文化。所謂知己知彼,除了可消弭不必要的誤會,更能增進互相的情誼,我們從事的是一種綿密細緻的交心活動。
再者,政大同學出國交換的比率極高,每當與外國友人交流,談到本國文化時,往往會詞窮,或手邊缺少現成的外語資料,造成溝通上的不順暢,實在太可惜,因此也曾提議是否能出一本類似教材的文化叢書。這個具體想法來自斯拉夫語文學系劉心華教授,與同仁們開會討論後定案。
又,透過各種交流活動,我們發現太多外國師生來臺後都想繼續留下來,不然就是臨別依依不捨,日後總找機會續前緣,再度來臺,甚至呼朋引伴,攜家帶眷,樂不思蜀。當然,有些人學習有成,可直接閱讀中文;但也有些人仍需依靠其母語,才能明白內容。為了讓更多人認識寶島、了解臺灣,我們於是興起編纂雙語的《用外語說臺灣文化》的念頭。
而舉凡國內教授最多語種的高等教育學府,就屬國立政治大學外國語文學院,且在研究各國民情風俗上,翻譯與跨文化中心耕耘頗深,舉辦過的文康、藝文、學術活動更不勝枚舉。然而,若缺乏系統性整理,難以突顯同仁們努力的成果,於是我們藉由「教育部高教深耕計畫」,結合院內各語種本國師與外師的力量,著手九冊(英、德、法、西、俄、韓、日、土、阿)不同語言的《用外語說臺灣文化》,以外文為主,中文為輔,提供對大中華區文化,尤其是臺灣文化有興趣的愛好者參閱。
我們團隊花了一、兩年的時間,將累積的資料大大梳理一番,各自選出約十章精華。並透過彼此不斷地切磋、增刪、審校,終於完成這圖文並茂的系列書。也要感謝幕後無懼辛勞的瑞蘭國際出版編輯群,才令本套書更加增色。其中內容深入淺出,目的就是希望讀者易懂、易吸收,因此割愛除去某些細節,但願專家先進不吝指正,同時內文亦能博君一粲。
阮若缺
國立政治大學外國語文學院
歐洲語文學系教授
於指南山麓
Ön Söz
Asya-Pasifik ülkelerinin küresel ekonomi içinde artan önemi Tayvan’ın da özellikle son 10 yılda çeşitli nedenlerle sık sık dünya gündemine gelmesine neden olmuştur. Eğitim, sağlık, yaşam kalitesi, güvenlik gibi konularda dünyanın önde gelen ülkelerini sıralayan endekslerde üst sıralardaki yerini yıllardır istikrarlı bir biçimde koruyan bu küçük ada ülkesi, her yıl milyonlarca turistin yanı sıra farklı milletlerden nitelikli iş gücünü ve uluslararası öğrencileri de kendine çekmektedir. Nitekim son yıllarda birçok araştırma şirketi Tayvan’ı bir yabancının yaşayabileceği en iyi beş ülkeden biri olarak göstermektedir. Bu olumlu raporların arka planında ülkenin demokratik yapısının yanı sıra Tayvan halkının farklılıklara karşı toleransının üst düzeyde olması da yatmaktadır.
Durum böyleyken Pasifik Okyanusu’nun batı kıyısında yer alan bu küçük ülkeyi bu denli güzide hâle getiren kültürel, tarihsel hatta doğal zenginlikleri anlamanın önemi de ortadadır. Stratejik konumu nedeniyle dünya ve bölge ticaretinde önemli yer sahibi olan Tayvan, tarih boyunca çeşitli medeniyetlerin ilgisini çekmiş ve bu durum adanın sosyal ve kültürel dokusunu şekillendirmiştir. Tayvan’ın tarihsel dönüşümü en kısa biçimde Portekiz, Hollanda ve İspanya sömürgeciliğinin etkin olduğu dönemin ardından gelen Çin egemenliği, Japon işgali ve daha sonraki demokratikleşme süreciyle özetlenebilir.
Tayvan’ın kültürel yapısı farklı etnik grupların meydana getirdiği sentezlenmiş bir görüntü ortaya koymaktadır. Çinli, Japon ve yerli Tayvanlı topluluklar arasındaki etkileşim adayı bir kültürel mozaik hâline getirmiştir. Konfüçyanizm, Taoizm ve Budizm’in etkisi, Tayvan’ın dünya görüşünü ve ahlaki değerlerini derinlemesine etkilemiştir. Bu kapsamlı kültürel alışveriş, günümüzde bile geleneksel değerlerle modernizmin bir arada bulunduğu bir ortam sağlamıştır.
Tayvan söz konusu olduğunda bu ülkenin muhteşem doğasını anmadan olmaz. Dağları, ormanları, nehir vadileri ve sahil şeritleri, bir zamanlar Avrupalı tüccarların Ilha Formosa (Güzel Ada) adını verdikleri Tayvan’ı canlı bir tabloya dönüştürmekte, onu gezginler ve doğa severler için bir cazibe merkezi hâline getirmektedir.
Bir ülkeyi ve onun insanlarını tanımanın en iyi ve doğru yolu orayı yaşamaktır elbette. Bu nedenle Tayvan’a gelen herkesin kendine ait farklı bir Tayvan tecrübesi olacağı açıktır. Bu kitap, bunun bilincinde olarak Doğu Asya’nın incisi Tayvan’ın derinliklerine inmek ve bu zengin mirası keşfetmek isteyenlerin yararlanması için genel bir projeksiyon çizmektedir. Dolayısıyla kitabı bu keşif sürecinde okuyuculara bir ilk adım olarak sunuyoruz.
Kitabın hazırlanmasında destek ve katkılarını esirgemeyen ve burada adlarını anmadan geçemeyeceğim isimler var. Bu vesileyle değerli Yard. Doç. Dr. Erhan Taşbaş, Ankara Üniversitesi Öğretim Görevlisi Özcan Yılmaz, Ankara Üniversitesi Öğretim Görevlisi Serpil Samur, Ankara Üniversitesi Yard. Doç. Dr. Ebubekir Şahin ve Dr. Yao-Kai Chi’ye buradan şükranlarımı sunmayı bir borç bilim.
Nur Lan-ya Tseng
Ulusal Chengchi Üniversitesi
Türk Dili ve Kültürü Bölümü
編著者序
位於亞洲太平洋地區且在全球經濟上扮演重要角色的臺灣,特別是近十年來於各方面也在世界上嶄露頭角。多年來教育、保健、生活品質以及治安等方面均在世界上穩穩名列前茅,因此每年皆吸引數以百萬計的外籍優秀員工、國際學生以及各國觀光客前來工作、求學或旅遊。事實上,近年來多項評比均顯示臺灣名列世界上最適合外國人居住國家前五名,其中臺灣民眾展現出的民主素養與對於多元文化的高度包容性功不可沒。
而此位於太平洋西岸的小國能有如此傑出的表現,與其文化、歷史乃至天然美景息息相關。不僅戰略地位上在世界及區域貿易上舉足輕重,更因經歷了各種文明的洗禮,從而形塑了今日島國獨特的社會文化型態;歷史上曾先後經歷了葡萄牙、荷蘭、西班牙的殖民,此後在日清甲午戰爭之後受到日本統治,在在影響了臺灣的民主進程。
而臺灣在文化結構上由於融合了各種不同的族群,在漢族、日本族裔以及原住民族間的交流、互相激盪影響之下,也成就了文化的豐富多元面貌。儒家思想、道家與佛教的影響,深深影響著臺灣的世界觀與倫理道德觀。時至今日,我們仍處處可見這樣的文化交流所帶來的傳統與現代並存風格,甚至激盪出新的驚喜。
臺灣壯麗宏偉的自然景觀不可不提:巍峨的山脈、蓊蓊鬱鬱的森林、蜿蜒豐沛的河流、秀麗的山谷,以及生態豐富、風貌各異的海岸線,一度令歐洲人讚嘆不已,不禁以「美麗之島」名之,更深深吸引著熱愛旅遊者、嚮往大自然者前來尋幽訪勝。
在此謹向編寫本書過程中不吝提供協助與支持的同事好友們致上最深摯的敬意與謝意。深深感謝助理教授徐漢陽博士、安卡拉大學講師馬仕強、安卡拉大學講師石慕、安卡拉大學助理教授夏英博士,以及紀耀凱博士不厭其詳地潤飾與校正。
曾蘭雅
國立政治大學
土耳其語文學系